15 augustus: Terug in Nederland - terugblik

Zo, de reis waar we zoveel maanden naartoe leefden is weer achter de rug en we zitten weer veilig in Nederland en dan wil ik altijd even terugkijken op de reis.

Het was een zogenaamde Djoser Juniorreis 16+, hetgeen inhoudt dat bij de aanmelding altijd kinderen van 16+ ingeschreven moeten worden tot een maximum van 26 reizigers. De groep bestond daarmee uit 14 volwassenen en 12 kinderen en het was een zeer gezellige groep. We hebben veel gelachen en de kinderen konden het onderling erg goed met elkaar vinden.
Wij hadden de vlucht geboekt bij Malaysia Airlines, mede ook omdat we wel zeker waren van de periode waarin we de vakantie wilden doen maar nog niet van de reisorganisatie. De rest van de groep vloog met KLM, onderdeel van het reispakket. Hierdoor kwamen wij eerder aan in Jakarta en gingen ook ongeveer 4 uur eerder weer weg op 14 augustus. De extra beenruimte vonden wij, zeker vanwege de lange vlucht van ca 12 uur, wel erg prettig.

De hotels
Over het algemeen waren wij erg tevreden over de hotels. De bedden waren meestal prima en de kamers waren groot en met prima werkende airco's. Het sanitair was doorgaans minder goed onderhouden. Matige douches en wat vergane glorie. In de meeste hotels hadden we prima Internet,  soms zelfs op de kamers. De ontbijten waren goed en overdadig met keuze uit brood, eitjes, pannenkoeken en ook oosterse keuken. In sommige hotels zaten we 3 nachten en een aantal ook 1 nachtje. Hotel Jambuluwuk in Yogyakarta had goede bedden maar de restauratie was ronduit beroerd georganiseerd en dat terwijl er in de nabijheid nauwelijks alternatieven zijn. En we zaten daar 3 nachten. Topper vond ik hotel Sunari in Lovina op Bali. Heerlijk relaxt aan het strand met goede kamers, internet en zeer goed restaurant.

Java en Bali
De volgorde van de reis was prima, startend in Jakarta via Bandung en Pangandaran naar Yogyakarta, de Bromo - vulkaan dan de oversteek naar Bali met verblijven in Lovina en Ubud. Van een druk programma in Java met ook lange reisdagen naar meer ontspannen programma op Bali. Java is ook direct megadruk en lijkt geheel te zijn volgebouwd. Je ziet nauwelijks wanneer je de ene stad uitrijdt en de volgende inrijdt. Het verkeer is een complete chaos. Hoe verder je oostelijk reist, hoe groener het land wordt, maar het drukke verkeer blijft. Als je net de oversteek naar Bali hebt gemaakt met de ferry, lijk je in een oase van rust te komen, maar als je in meer stedelijk gebied komt wordt het ook daar druk, zoals in Ubud en ook in Denpasar, onderweg naar het vliegveld. Maar het verkeer lijkt daar wat gestructureerder. Bali is echter aanzienlijk kleiner dan Java. Bali heeft de grootte van de provincie Gelderland en Java is een aantal keer groter dan Nederland.
Java is grotendeels een moslimland en dat merk je aan het aantal moskeeën die je een aantal keer per dag hoort, ook rond 4 uur 's nachts. Ik moet zeggen dat ik daar niet zoveel lasten heb gehad, wellicht ook door de oordopjes. Bali is grotendeels hindoeïstisch en oogt ook veel relaxter dan het gehaaste Java.

Toppers
Er zijn veel dingen die je om de een of andere reden bijblijven en daarom ook maken dat je de reis nooit had willen missen. Jakarta, en dan met name de omgeving waar wij zaten in voormalig Bataviastad vanwege het besef dat mijn vader daar als kok heeft gewerkt vlakbij het plein waar wij ook ons eerste contact met de Javaanse jongeren hadden bij Café Batavia, het zwemmen in de Green Canyon, de wandeling door het junglewoud op het schiereiland van Prangandaran, de Borobudur die ik alleen kende van de foto's en waar we nu bovenop stonden, de Prambanan, misschien nog wel mooier dan de Borobudur maar minder bekend en ook zwaar gehavend door de aardbeving van 2006, het paleis van de sultan, het Kraton in Yogyakarta, de Bromo-vulkaan, de meest actieve van Indonesië en dan sta je op de rand van de krater. Echt bizar! Het duiken en snorkelen op een van de mooiste duiklokaties ter wereld bij het koraalrif van Menjangan, het raften en biken bij Ubud.

Gezondheid
Eigenlijk elke dag was het rond de 30 graden en de nachten komen niet onder de 20 graden. Uiteraard was het bij de Bromo een stuk koeler, maar ook dat viel mee. We hebben 2 regenmomenten gehad maar daar geen last van gehad. 1 keer een bui tijdens het ontbijt in Pangandaran en net voorafgaande aan het raften in Ubud. Heerlijke nasi goreng en saté en alle variaties gegeten, dus alleen daar werd ik al blij van.
Bijna iedereen had wel een periode last van de buik en/of diarree en 4 van de reisgenoten moesten vanwege ziekte even een activiteit laten schieten. 1 van de jongens is aan een voet gewond geraakt in een zwembad en dat hotel in Kalibaru heeft het zwembad zelfs leeg laten lopen om een reparatie uit te voeren. Hebben de klacht dus serieus genomen.

Kortom
Een onvergetelijke ervaring in een heerlijk land met ontzettend lieve mensen, veel om te zien en veel om te beleven. Een uitstekende organisatie van Djoser (onze 2e reis met Djoser en allebei erg positief) en erg lieve reisgenoten. Top!!

13 augustus: Mountainbiken en afscheidsdiner

Vandaag was onze laatste hele dag in Ubud, op Bali.
Ubud is van oorsprong een kunstenaarsplek in de jungle geweest maar dat is inmiddels uitgegroeid tot een stad met prima hotels en leuke winkels, echt een enorm contrast met hetgeen we tot nu toe hebben gezien.
Vandaag zijn we met de hele groep gaan mountainbiken en dat klinkt heftig maar dat was het niet echt. Eerst zijn we met auto's vervoerd naar een plek ongeveer 30 kilometer boven Ubud en ook een stuk hoger. Daar stonden bikes klaar en hoefden we vrijwel alleen downhill te gaan met een enkel klein klimmetje. De route voerde langs prachte dorpjes, door een stuk jungle en over gigantische rijstvelden. Tempels zijn hier vaak niet te onderscheiden van woningen. Zoals eerder vermeld is Bali grotendeels hindoeïstisch en dat betekent simpelweg dat dagelijks 3 offers worden gebracht en dat gebeurt hier overal, dus bij de woningen, maar ook bij de hotels, alle winkels en zelfs bij de voertuigen. Overal zijn offerplekken in de vorm van een altaar of een schaaltje bij de voorruit van een auto. En werkelijk elk huis heeft een klein soort tempeltje of soms een megatempel in zijn tuin.
De rijstvelden zijn hier ook echt gigantisch en de bouw daarvan is zo ingenieus dat deskundigen wel eens geprobeerd hebben de kunst daarvan af te kijken maar de rijstboeren maken dat op zicht en met de hand zonder dat ooit geleerd te hebben. De irrigatie zit zodanig in elkaar dat de verschillende etages elkaar steeds voorzien van water in de verschillende stadia van de groei van de rijstplant. Zo weten ze tegenwoordig 3 oogsten per jaar te halen en alles gaat nog steeds met de hand. Wonderlijk en wonderschoon, en daar fiets je rustig doorheen.
Na afloop zouden we ergens lunchen bij een restaurant met mooi uitzicht, maar dat zat al tjokvol dus maar een ander etablissement gevonden maar die waren niet echt toegerust op het snel serveren van 27 man, dus dat duurde en duurde maar. Uiteindelijk waren we om 16.00 uur terug in het hotel en moesten we in Ubud nog snel wat souvenirs scoren.
In de avond hebben we met de hele club heerlijk gegeten in een ontzettend leuk restaurant. Ik mocht nog een Bintang-t-shirt in ontvangst nemen voor het bijhouden van de fooienpot en ook de kids werden door Jolanda, onze reisleidster, 1 voor 1 naar voren gehaald voor een klein toespraakje.

Morgen de koffers pakken en om 12.00 uur vertrekken wij naar Denpasar voor de vlucht naar eerst Kuala Lumpur en dan naar Amsterdam waar we zaterdag om 06.45 uur horen aan te komen.

12 augustus: Raften op de Ayung rivier

Vanmorgen met 20 personen van onze groep wezen raften op de rivier die door Ubud stroomt.
Met auto's vervoerd naar ongeveer het startpunt maar daar hadden we nog een behoorlijke wandeling te gaan tussen de rijstvelden door en vervolgens een steile afdaling naar de rivier.
Daar gestapt in 4 boten en genieten maar!! Toch heel wat flinke stroomversnelling en veel rotsen in het water waardoor soms moeilijk de juiste route te bepalen was. En we waren ook niet de enige groep die op dit lumineuze idee gekomen was. Hele groepen Indonesiërs, Fransen, Duitsers en Jappen en wij waren al snel begonnen met het met water aanvallen van iedereen die in de buurt was, dus op een gegeven moment probeerden ook de Aziaten wat terug te doen maar die kunnen niet zwemmen en hebben zich ook nooit de juiste techniek van het peddelspatten eigen gemaakt.
Na afloop nog een heerlijke lunch van bami en nasi goreng met groente en ayam en de dag kan eigenlijk al niet meer stuk. Na afloop ook nog even stennis lopen maken over de aanschaf van een foto-cd. Zouden 150.000 kosten maar vervolgens was dat per boot, en aangezien wij alle drie in een andere boot zaten, betaalde het drievoudige, en dat zou voor elk gezin gelden. Dat weigerden wij, dus niemand kocht dat. Uiteindelijk heeft de reisleidster bedongen dat we 1 cd voor 200.000 roepia zouden kopen waar alle foto's op staan. Wij verspreiden dat wel weer onder de rest van de groep.
Net nog even 2 caches hier gescoord, eentje in een school voor geestelijk gehandicapte mensen. Heb daar een kleine donatie achtergelaten. Van daar af gelopen naar een café waar een enorm grote cache was, en die werd even naar mijn tafeltje gebracht terwijl ik genoot van een colaatje.
Waarschijnlijk gaan we zo nog even Ubud in wat inkopen doen, souvenirs kopen.

11 augustus: Rust- en reisdag

Vandaag vertrekken we pas om 13:00 uur naar Ubud. De mogelijkheid om rond 06:00 uur met bootjes de Javazee op te gaan om dolfijnen te spotten hebben we laten schieten omdat we zo ontzettend moe maar voldaan waren na de duikdag van gisteren. Marjon en Amke ondergaan nog wel een welverdiende massage en dan gaan we lunchen.
Zoals gezegd vertrekken we dan voor de laatste 3 overnachtingen van onze vakantie naar Ubud. Onderweg gaan we nog een tempel bezoeken, maar daarover later mee.
Die tempel bleek een grote Hindoeïstische tempel met ontzettend veel bezoekers, en als je in een tempel moet file-lopen met Aziatische selfies-sticks, ben ik er al snel klaar mee. Een volgende stop was bij een koffieplantage waar ze uiterst dure koffie hebben, Bulakcoffee. Dat wordt gemaakt natuurlijk van koffiebonen maar deze zijn eerst opgegeten door bepaalde diertjes. De poep wordt nagekeken op die koffiebonen, het buitenste vliesje eraf gehaald en vervolgens hetzelfde procédé, alleen is het 10 x zo duur. Ik heb het geproefd en als je mij had verteld dat het het huismerk van de Aldi was had ik het ook geloofd.
We zaten voor dit ritje in een kleinere bus met een slechte chauffeur, dus we waren blij dat we in Ubud arriveerden. En Ubud is echt even een kleine cultuurschok als je Java dor bent gereisd en het eerste deel van Bali hebt gehad. Ik heb pas een klein stukje van Ubud gezien maar dat is een toeristgerichte stad met gezellige restaurants en boetiekjes. Zag er top uit. We hebben met de helft van de groep gedineerd en gaan morgen vroeg op om te raften.

Nog iets typisch Indonesisch betreft het toiletbezoek. In principe gebruik men hier geen toiletpapier maar water om de boel te reinigen en meestal gebeurt dat met een apart soort handdouche. Eventueel gebruikt papier wordt in prullenbakken gegooid en niet doorgespoeld. Op sommige mindere toiletten hebben ze ook geen handdouche maar een zeer grote emmer met water en een bakje om de onderzijde schoon te spoelen. Ik kan me daar nauwelijks een voorstelling van maken, maar het valt wel op dat op sommige toiletten de vloer helemaal blank staat. Hoe ze de boel weer droog maken is ook een raadsel waar we nog niet uit zijn. Een luxe toiletten heeft een straaltje vanonder de bril die goedgemaakt de poepresten verwijdert. Wij, cultuurbarbaren, blijven gewoon papier gebruiken.
Overigens zitten we in een prachtig hotel naast Monkey Forest. Daar zitten geen hekken omheen en vooral in de ochtend komen die apen, althans een deel daarvan, ook naar het hotel. De ontbijtzaal is daar op ingericht met allemaal spijlen en prikkeldraad.  Toch zien de apen kans om binnen te komen en dan staat het personeel klaar om met katapults in te grijpen. Een keer kwam een aapje op onze tafel om een banaan te jatten, maar die was snel verjaagd. Heb even wat foto's gemaakt van die spijlen e.d.. Ook zag een aapje kans om een broodje van de toaster weg te kapen door de spijlen heen.

10 augustus: De duik- en snorkeldag bij Pulau Menjangan

Vanmorgen bij het hotel opgehaald door een aantal busjes van de duikclub en daarmee weer grotendeels westelijk gereden, daar op de boot gestapt en gevaren naar Pulau Menjangan, een eilandje behorende bij een groot Nationaal Park van Bali dat ook wel Deer Island wordt genoemd, vanwege de vele grote herten.
We waren met 11 duikers en 13 mensen die gingen snorkelen. Rondom dit eiland is een mooi koraalrif en er zijn ontzettend veel bijzondere vissen. Voor de overtocht met de boot heb ik nog een onderwatercamera gehuurd waar een eigen SD-kaart in ging.
Aangekomen bij onze duiklokatie zijn we meteen vanaf de boot het water ingegaan met onze uitrusting. Na de spoedcursus in het zwembad de vorige dag, was dit toch even serious shit. Natuurlijk is nu het water zout en ik bleef maar last houden van water in mijn duikbril en uiteindelijk prikt dat behoorlijk in de ogen. De eerste 20 minuten was ik vooral druk met het steeds weer leegmaken daarvan tot ik de duikbril kon ruilen met 1 van de 4 divingmasters die mee waren met onze groep. Eigenlijk kon ik toen pas een beetje van de onderwaterwereld genieten.
Je hebt het nauwelijks door, maar we waren in ruim een half uur aardig ver gekomen en werden opgehaald door de boten die ons op het eiland afzetten voor een eenvoudige lunch.
Daarna was het de bedoeling dat we vanaf het strand de volgende duik zouden doen maar er waren zoveel zeeegels daar tussen de rotsen dat we besloten weer in de boten te gaan om net voorbij die zeeegels de 2e duik te doen. En die 2e duik was veel relaxter. Ik had een betere duikbril (het enige alternatief was mijn snor afscheren of de snor in te smeren met vaseline, wat we natuurlijk niet bij ons hadden) die ik ook strakker vastmaakt en het lukte me nou beter om de balans te vinden. Nu bleven we zo'n 45 minuten tot een uur onder water en ik heb genoten! Zo ontzettend veel verschillende vissen, waaronder Nemo, en heel veel koraal, echt prachtig! Een van de divingmasters had de hele tijd het fototoestel bij zich en die heeft foto's en filmpjes gemaakt.
Dit was echt een van de topmomenten van de vakantie. Ik begreep dat ook de snorkelaars veel moois hebben gezien, zeker omdat daar de zon nog meer effect heeft op het koraal en de vissen.
Al met al een belevenis om nooit meer te vergeten en zo ontzettend blij dat we dit hebben gedaan.

9 augustus: Lovina - tour en spoedduikinstructie

Vanmorgen met 2 andere reisgenoten een toertocht gemaakt in de omgeving. Eerst hebben we een bezoek gebracht aan de Git Git-waterval. Vervolgens gereden naar een grote Boeddhistische tempel die hier ook wel mini-Borobudur wordt genoemd. Was tegen een heuvel gebouwd dus dat was weer lekker veel trappen lopen. Daar lag ook een cache verstopt, maar daar kwam ik veel te laat pas achter, toen we weer onderweg waren naar het hotel. Lekker voorbereid dus! Tenslotte zijn we naar de Holy Hot Springs gegaan. Diverse baden met warm natuurlijk bronwater. Aangezien we tevoren al teveel tijd kwijt waren geweest en we bericht hadden gekregen dat het middagprogramma was vervroegd, zijn we na het bliksembezoek aan deze baden weer snel naar het hotel gereden.

Vanmiddag hebben we duikinstructie gehad omdat we morgen met ongeveer de helft van de groep gaan duiken bij een eiland met een mooi koraalrif en erg mooie vissen. Dit is wel iets dat op mijn bucketlist staat, dus ik ben wel dolblij. De elementaire dingen geleerd en vervolgens oefeningen gedaan in het zwembad. Geen volwaardige PADI-cursus maar het geeft de mogelijkheid morgen 2x een uur te duiken bij het koraal.

Van daar af teruggelopen naar het resort en onderweg nog een cache gevonden. Vanavond gaan we met de hele groep barbecuen, dus kijk daar naar uit!

8 augustus: Aankomst op Bali

Vandaag naar verhouding een korte reis gehad vanaf Kalibaru naar Lovina Beach op Bali.
Vanmorgen wel eerst vroeg op omdat we een plantage gingen bezoeken dat bij het hotel hoort. Ze verbouwen daar onder andere koffiebonen, chilipepertjes, gewone peper kruidnagel, citroengras, basilicum, natuurlijk kokosnoten, eigenlijk de spullen waar Nederland zo rijk van is geworden.
Daarna vertrokken we om 08.00 uur naar de boot die ons naar Bali vervoerde, en dan kom je eigenlijk in een hele andere wereld. Van een islamitisch behoorlijk overbevolkt land kom je in een Hindoeïstische verademing terecht, althans de eerste tientallen kilometers. Daarna wordt het met name in de plaatsjes wel weer druk, maar de Javaanse chaos zie je hier veel minder.
Onze eerste stop op Bali is een heerlijk hotel, genaamd Sunari Beach Resort. Het ligt geheel aan het smalle strand en het restaurant en het zwembad grenzen daar ook aan. We verblijven hier 3 nachten en gaan pas 11 augustus rond lunchtijd naar Ubud. Het programma op Bali is een stuk relaxter dan op Java was. Een paar plaatsen hier vormen gezamenlijk Lovina Beach, en daar lijken wij een van de mooiste plekjes te hebben gekregen.
Er is geen vastgesteld programma maar we gaan waarschijnlijk wel dolfijnen spotten, snorkelen hier bij een rif vlak bij het hotel of een groter rif op een eilandje in de buurt. Dat laatste is een programma van een hele dag met lunch inbegrepen. Waarschijnlijk gaan we ook nog met de hele bups barbecuen en de reisleidster was nog aan het onderhandelen over de prijs. We hebben hier wel afscheid genomen van de gids Addy en de chauffeur Eko. Die laatste is echt een held en hij gaat terug naar Jakarta, een rit van 48 uur.

Nou, omdat het een kort verhaal is voor vandaag nog iets over Indonesië. Vanaf het begin van ons verblijf hier zijn de Indonesiërs druk met het versieren van de steden en dorpen met rood-witte vlaggen en andere symbolen en dat allemaal vanwege de aanstaande viering van de onafhankelijkheid van Indonesië op 17 augustus. Door Soekarno werd in 1945, 2 dagen na de capitulatie van Japan, de onafhankelijkheid uitgeroepen. Er volgden echter jaren van strijd tussen verschillende groeperingen waaronder de Nederlandse militairen met hun politionele acties, waarbij nog eens 150.000 Indonesiërs werden gedood en 6000 Nederlandse militairen en precies 5 jaar daarna werd de Republiek Indonesië uitgeroepen.
Die onafhankelijkheidsdag wordt hier uitgebreid gevierd en in sommige streken hebben ze dan een soort carnaval en vakanties aan gekoppeld. Onderweg zagen wij ook allemaal scholieren oefenen met marcheren voor de parades die dan worden gehouden. Het leeft echt in Indonesië,  en zeker was dat op Java.

Nog een laatste opmerking. Met Bali zijn we ook in een andere tijdzone gekomen. Het tijdsverschil is hier 6 uur met Nederland, dus terwijl ik dit schrijf staat er 18.40 uur op mijn tablet. Jullie gaan dus zo lunchen!